سندروم پیش از قاعدگی چیست؟
سندرم پیش از قاعدگی به گروهی از علایم فیزیکی و رفتاری گفته میشود که در طی چرخه قاعدگی و در نیمه دوم آن رخ میدهد. اختلال پیش از قاعدگی(PMDD) شکل شدیدی از سندروم پیش از قاعدگی است. علایم شایع عبارتند از احساس خشم، زودرنجی، افسردگی و تنش های درونی که آنقدر شدید هست که فعالیتهای روزانه فرد را مختل کند.
سندروم پیش از قاعدگی خفیف کاملا شایع است و ۷۵٪ زنان با چرخه قاعدگی منظم را درگیر میکند. PMDD تنها ۳٪ تا ۸٪ زنان را تحت تاثیر قرار میدهد. این وضعیت میتواند زنی را از هر بیشینه اجتماعی-اقتصادی، فرهنگی یا اعتقادی شامل شود.
PMDD معمولا به صورت مزمن رخ میدهد و میتواند تاثیر جدی ای روی کیفیت زندگی فرد بگذارد. خوشبختانه، طیف گسترده ای از درمانها و اصول مراقبت از خود میتواند به طور موثر علایم را در بیشتر زنان کنترل کند
سندروم پیش از قاعدگی و اختلالات پیش از قاعدگی چرا اتفاق می افتند؟
بافتهای سراسر بدن به میزان هورمونها که در طی چرخه قاعدگی تغییر میکنند، حساس‌اند. مطالعات نشان داده اند که بالا و پایین رفتن میزان هورمونها (به عنوان مثال استروژن و پروژسترون) ممکن است ترکیبات شیمیایی مغز، از جمله سروتونین که بر خلق و خو تاثیر میگذارد را تحت تاثیر قرار دهد.
هرچند، هنوز مشخص نیست که چرا برخی زنان علایم PMS یا PMDD را بروز میدهند و برخی دیگر نه. چراکه میزان هورمون در این دو گروه یکسان گزارش شده است. محتملترین پاسخ، براساس بسیاری از مطالعات، این است که زنانی که علایم PMDD را بروز میدهند به این تغییرات معمول هورمون به شدت حساسند.
علایم بالینی سندروم پیش از قاعدگی چیست؟ #شناخت_بیماری_و_علایم
علایم شایع: شایعترین علایم سندروم پیش از قاعدگی و اختلال پیش از قاعدگی، خستگی، نفخ، احساس زودرنجی، افسردگی و اضطراب است. سایر علایم عبارتند از:
· احساس غم، ناامیدی یا بی‌ارزش بودن
· احساس تنش، اضطراب یا بی‌قراری
· خلق و خوی متغیر که با گریه همراه است
· احساس مداوم زودرنجی، خشم و درگیری با خانواده، همکاران و دوستان
· کم علاقگی به فعالیتهای روزمره
· دشواری در تمرکز
· احساس خستگی و نبود انرژی
· تغییرات در اشتها که میتواند به صورت خوردن وعده های غذایی خیلی بزرگتر از معمول یا احساس هوس نسبت به بعضی مواد غذایی باشد
· خواب بیش از معمول یا بی خوابی
· احساس خارج بودن از کنترل
· درد و حساسیت یا تورم سینه ها، سردرد، درد مفصل یا عضله و افزایش وزن
اختلالاتی که علایم مشابه سندروم پیش از قاعدگی دارند کدامها هستند؟ #شناخت_بیماری_و_علایم
اختلالاتی که ممکن است علایم مشابه سندروم پیش از قاعدگی و اختلالات پیش از قاعدگی داشته باشند، شامل افسردگی، اختلالات اضطرابی، اختلالات دوقطبی و اختلالات پیش از یایسگی (۴ تا ۵ سال قبل از یایسگی) می شوند. تشخیص افسردگی زمینه ای (که همراه با قاعدگی تشدید می شود) از این دو اختلال بسیار مهم است. زنان با افسردگی زمینه ای اغلب در طول قاعدگی یا بعد آن احساس بهتری دارند اما علایم آنها به طور کامل برطرف نمی شود. درحالیکه اعلایم مبتلایان به سندروم پیش از قاعدگی و اختلالات پیش از قاعدگی با شروع قاعدگی به طور کامل از بین میرود. بعضی از افرادی که گمان میکنند به سندروم پیش از قاعدگی و اختلالات پیش از قاعدگی مبتلا هستند درواقع با اختلالات افسردگی یا اضطرابی دست و پنجه نرم میکنند.
بیماری های دیگری نیز قبل یا حین قاعدگی تشدید میشوند که از جمله میتوان به میگرن، سندرم خستگی مزمن(chronic fatigue syndrome (CFS))، که با نام اختلال عدم تحمل سیستمیک به خستگی( systemic exertion intolerance disease (SEID)) نیز شناخته میشود، دردهای مثانه و لگن، یا سندرم روده تحریک پذیر اشاره کرد. همینطور ممکن است فردی در کنار سندروم پیش از قاعدگی و اختلالات پیش از قاعدگی به بیماری دیگری مبتلا باشد.
سندروم و اختلالات پیش از قاعدگی چطور تشخیص داده میشوند؟ #تشخیص_بیماری
یک آزمایش خاص برای تشخیص این دو اختلال وجود ندارد. علایم باید حتما در نیمه دوم چرخه قاعدگی(فاز لوتیال) رخ دهند و اغلب پنج تا هفت روز قبل از ابتدای قاعدگی شروع می شوند. همینطور باید علایم فیزیکی علاوه بر تغییرات خلق و خو و رفتار دیده شود. در زنان مبتلا به سندروم پیش از قاعدگی و اختلال پیش از قاعدگی، علایم نباید در روزهای ۴ تا ۱۲ چرخه قاعدگی وجود داشته باشند.
· آزمایشات خونی: آزمایش خونی برای تشخیص سندروم پیش از قاعدگی و اختلال پیش از قاعدگی لازم نیست. اما می تواند رد کننده احتمال سایر اختلالات مثل خستگی ناشی از کم خونی یا کم کاری/پرکاری غده تیرویید باشد که می توانند علایمی شبیه به سندروم پیش از قاعدگی و اختلال پیش از قاعدگی ایجاد کنند.
· ثبت سیر علایم: با اینکه علایم فردی ممکن است پیشنهاد کنند سندروم پیش از قاعدگی و سندروم پیش از قاعدگی باشد، پزشک ممکن است از فرد بخواهد که همه علایمش را به طور منظم و روزانه در دو چرخه کامل قاعدگی ثبت کند. به کمک این تقویم، فرد به شدت ۱۰ علایم فیزیکی بیماری و ۱۲ علایم رفتاری بیماری نمره ۰ تا ۴ میدهد.
سندروم و اختلالات پیش از قاعدگی چطور درمان میشود؟ #درمان
· درمانهای حمایتی: درمان حمایتی ممکن است اولین توصیه در درمان سندروم پیش از قاعدگی باشد که شامل ورزش منظم، تکنیکهای ریلکسیشن و مصرف مکملهای ویتامین و مواد معدنیست. این اقدامات علایم را در بعضی زنان برطرف میکنند و هیچ عوارضی هم ندارند. اگر بدن به این درمانها پاسخ نداد، تجویز دارو میتواند انتخاب دوم باشد.
درمانهای حمایتی همچنین در افراد مبتلا به اختلالات پیش از قاعدگی در کنار درمان دارویی توصیه میشود.
-ورزش به کاهش اضطراب، تنش و استرس و افسردگی کمک میکند.
- سندروم پیش از قاعدگی و اختلالات پیش از قاعدگی با اضطراب، تنش و استرس و افسردگی یا سایر شرایط روحی تشدید می شوند. علاوه بر این سندروم پیش از قاعدگی و اختلالات پیش از قاعدگی میتوانند مشکلاتی را در زندگی فردی، ارتباطات، عملکرد در کار یا مدرسه و زندی روزمره ایجاد کنند. تکنیکهای ریلکسیشن مانند مدیتیشن، ریلکسیشن تدریجی عضلات، خود-هیپتونیزمی میتوانند در کاهش استرس یا اضطراب کمک کنند.
