سیفلیس چسیت؟
سیفلیس یک بیماری مقاربتی است و معمولا توسط رابطه جنسی واژنی، دهانی یا مقعدی بین افراد منتقل میشود. همینطور میتواند از مادر باردار مبتلا به فرزند او منتقل شود. سیفلیس در مراحل ابتدایی بیماری به راحتی درمان میشود. اما اگر بدون درمان باقی بماند، میتواند در مراحل انتهایی خود به اندام حیاتی بدن آسیب زند که به بیماری شدید و حتی مرگ منجر شود.
چه کسی به سیفلیس مبتلا میشود؟ (#شیوع)
شیوع سیفلیس میان مردان بیشتر و حدود ده برابر زنان است. شیوع آن در سالهای اخیر افزایش یافته.
زنان باردار در معرض انتقال این بیماری به جنین خود هستند. درصورتی که درمان صورت نگیرد سیفلیس میتواند منجر به تولد جنین مرده شود.
چطور به سیفلیس مبتلا میشوم؟(#ابتلا)
·
تماس مستقیم با زخم یا زایده پوستی فرد مبتلا به سیفلیس هنگام رابطه جنسی واژنی، دهانی یا مقعدی. زخمها میتوانند در اندام تناسلی خارجی، واژن، مقعد، یا راست روده وجود داشته باشند. همینطور میتوانند روی لب یا زبان یا سایر قسمتهای بدن وجود داشته باشند.
· سیفلیس میتواند از مادر به جنین در حین بارداری، هنگام تولد و شیردهی نوزاد منتقل شود.
مراحل بیماری سیفلیس چیست؟ (#شناخت_بیماری_و_علایم)
۱) مرحله اولیه
۲)مرحله ثانویه
۳)مرحله غیرفعال (مخفی)
۴)مرحله انتهایی(ثالثیه)
هرکدام از این مراحل علایم مختص به خود را دارد. فرد مبتلا به سیفلیس میتواند بیماری را در مراحل اولیه و ثانویه ابتلا به دیگران منتقل کند.
چه اتفاقی در مرحله اولیه بیماری می افتد؟(#شناخت_بیماری_و_علایم)
زخم های ناشی از سیفلیس در اولین مرحله ابتلا بروز می یابند. گاها تعداد این زخمها بیشتر از یکی ست. زمان بین اولین تماس با سیفلیس تا شروع علایم میتواند بین ۱۰ تا ۹۰ روز باشد(به طور متوسط سه هفته). زخم معمولا سفت، گرد و بدون درد است و در محلی که از طریق آن به بدن منتقل شده تظاهر می یابد. در مورد زنان این محل می‌توند واژن، دهانه رحم، مقعد، زبان، لبها، یا سایر قسمتهای بدن باشد.
در این مرحله بیماری از طریق رابطه جنسی واژنی، دهانی یا مقعدی بین افراد منتقل میشود. زخم حدود سه تا شش هفته باقی می ماند و خود به خود التیام می یابد. اگر بیماری در این مرحله درمان نشود میتواند به مرحله ثانویه بیماری منجر شود.
چه اتفاقی در مرحله ثانویه بیماری میافتد؟(#شناخت_بیماری_و_علایم)
مرحله ثانویه بیماری میتواند همزمان با بهبود زخم یا هفته ها بعد از آن شروع شود. معمولا با ضایعات پوستی به شکل دانه های متعدد در یک یا چند ناحیه از بدن شروع میشود.
تعدادی یا همه این علایم میتوانند در این مرحله در فرد بروز پیدا کنند:
· دانه های پوستی زبر، قرمز یا قرمز-قهوه ای . این ضایعه پوستی میتواند روی شکم، سینه، کف دستها و پا دیده شود. معمولا بدون خارش است.
· زخم در گلو، دهان یا دهانه رحم
· تب
· غده های متورم
· ریزش موی سکه ای
· سردرد و دردهای عضلانی
· کاهش وزن
· ضعف و خستگی
در این مرحله، عفونت میتواند توسط زخمهای باز طی تماس جنسی واژنی، دهانی یا مقعدی منتقل شود. ضایعات پوستی و سایر علایم به مرور زمان التیام می یابند و برطرف میشوند اما اگر سیفلیس بدون درمان دارویی مناسب بماند، بیماری وارد مراحل انتهایی خود میشود.
چه اتفاقی در مرحله انتهایی(ثالثیه) بیماری میافتد؟ (#شناخت_بیماری_و_علایم)
حدود ۱۵٪ افرادی که بدون درمان باقی می مانند به این مرحله از سیفلیس میرسند. این مرحله میتواند ۱۰ تا ۲۰ سال بعد از اینکه فرد برای اولین بار مبتلا شد رخ دهد.
در مرحله انتهایی، بیماری میتواند اندام های حیاتی بدن را، از جمله مغز، اعصاب، چشمها، قلب، عروق خونی، کبد، استخوانها و مفاصل را تحت تاثیر قرار دهد و آسیبهای غیر قابل برگشت بزند. این آسیبها نهایتا به مشکلات اعصاب، فلجی، کوری، کری، توهمات و سایر مشکلات جدی سلامت می انجامد. این مرحله از بیماری میتواند نهایتا به مرگ فرد منجر شود.
فرد مبتلا تنها در صورتی که هیچ درمانی در مراحل ابتدایی تر بیماری انجام ندهد وارد این مرحله خواهد شد.
سیفلیس چگونه تشخیص داده میشود؟(#تشخیص_بیماری)
دو راه برای تشخیص سیفلیس وجود دارد:
· آزمایش خون
· بررسی مایع مترشحه از زخمهای سیفلیسی زیر میکروسکوپ توسط متخصص(این روش فقط در بازه وجود زخمها امکان پذیر است)
سیفلیس چگونه درمان میشود؟(#درمان)
آنتی بیوتیک پنی‌سیلین بهترین درمان سیفلیس در همه مراحل بیماری ست. اینکه چه میزان پنی‌سیلین و برای چه مدت دریافت کنید به مرحله بیماری شما و شدت علایم شما بستگی دارد. یک بار تزریق پنی سیلین معمولا برای افرادی که کمتر از یک سال درگیر بیماری هستند کافی ست. اگر در مراحل بعدی بیماری باشید ممکن است به مقادیر بیشتری تزریق نیاز داشته باشید.
از ارتباط جنسی تا بهبود کامل زخم ها حتما خودداری کنید. همینطور شریک های جنسی شما لازم است از جهت ابتلا آزمایش شوند و در صورت نیاز درمان شوند.
سیفلیس از معدود بیماری های جنسی ست که اگر در مرحله ابتدایی خود تشخیص داده شده و درمان شود، کاملا از بین میرود. اما اگر درمان در همین مرحله ابتدایی صورت نگیرد میتواند آسیبهای برگشت ناپذیر به مغز یا قلب وارد کند. سیفلیس میتواند در مراحل انتهایی هم درمان شود اما آسیب های ناشی از آن ممکن است دایمی باشد.
اگر به داروهای درمانی سیفلیس حساسیت داشته باشم چی؟(#درمان)
درمان اول سیفلیس پنی سیلین است. اگر به پنی سیلین حساسیت داشته باشید، داروهای جایگزین در مراحل ابتدایی بیماری ممکن است کمک کننده باشند. این داروهای جایگزین در حین بارداری قابل استفاده نیستند. اگر باردار باشید و به پنی سیلین حسایست داشته باشید پزشک شما از روش هایی به حساسیت زدایی بدن شما نسبت به پنی سیلین کمک خواهد کرد.
در مراحل انتهایی سیفلیس، پنی سیلین از آسیب بیشتر جلوگیری میکند اما نمیتوانند آسیبهای ناشی از عفونت را به اندام حیاتی و داخلی بدن جبران کند.
اگر سیفلیس درمان نشود چه اتفاقی می افتد؟(#درمان)
بدون درمان، سیفلیس به بیماری شدید و نهایتا مرگ منجر میشود.
ابتلا به سیفلیس همینطور احتمال ابتلا به سایر بیماری های آمیزشی از جمله اچ‌آی‌وی (ویروس عامل بیماری ایدز) را افزایش میدهد. زخمهای ناشی از سیفلیس انتقال ویروس اچ‌آی‌وی را تسهیل میکند. اگر زخم سیفلیس دارید، این احتمال حین ارتباط جنسی دو تا پنج برابر افزایش می یابد.
سیفلیس چه تاثیری بر بارداری میگذارد؟(#بیماری_و_بارداری)
زنان باردار سیفلیس را حین بارداری یا تولد به فرزند خود منتقل میکنند. سیفلیس میتواند باعث سقط، تولد زودرس یا مرگ نوزاد پس از تولد شود. سیفلیس درمان نشده در زنان باردار میتواند باعث مرگ نوزاد در ۴۰٪ موارد شود.
نوزادانی که از مادران مبتلا به سیفلیس زنده متولد میشوند ممکن است در ابتدا علایمی نداشته باشند.اما اگر بلافاصله درمان نشوند نوزاد ظرف چند هفته دچار مشکلات جدی میشود. این علایم میتواند شامل این موارد باشد:
· زخم ها و ضایعات پوستی
· تب
· زردی
· کم خونی
· کبد و طحال متورم
سیفلیس درمان نشده در نوزادان میتواند به تاخیر در رشد و نمو، تشنج یا مرگ منجر شود.
