پیشگیری از آلوده شدن به باج افزارها
باجافزارها که در زبان انگلیسی Ransomware نامیده میشوند، گونهای از بدافزارها هستند که دسترسی به سیستم را محدود کرده و ایجادکننده آن برای برداشتن محدودیت، درخواست باج میکند. برخی از انواع خطرناکتر آنها روی فایلهای موجود در هارددیسک شما نظیر اسناد، عکسها، فایلهای صوتی و ویدئویی و... رمزگذاری انجام میدهند و برخی دیگر ممکن است به سادگی سیستم را قفل کنند و پیامهایی روی نمایشگر نشان دهند که از کاربر میخواهد مبالغی را به صورت اینترنتی واریز کنند. باجافزارها ابتدا در روسیه مشاهده شدند اما به تازگی تعداد حملات باجافزارها افزایش یافته و در اکثر کشورهای جهان گزارش شدهاند.
به زبان ساده این بدافزارها عموما فرمت تمامی فایلهای مهم سیستم شما را تغییر داده و پیامی به شما میدهند که اگر میخواهید فایلها به حالت قبلی برگردد، باید مبلغهای گزافی را به شماره حساب اعلام شده بریزید.
مطمئنا از دست دادن اسناد، عکسها، آهنگها، ویدئوها و سایر فایلهای مهم شما مثل کابوس بوده و از طرفی حتی اگر شما بخواهید صدها دلار نیز به سازنده باج افزار پرداخت کنید، از آنجاییکه تقریبا اکثر افراد در ایران کارت اعتباری بین المللی ندارند، چنین کاری عملا امکان پذیر نیست. از طرفی اگر به هر روشی موفق به پرداخت هزینه نیز شوید، هیچ گونه تضمینی جهت بازگردانی فایلهای شما به حالت اول وجود ندارد. بنابراین پیشنهاد میکنیم تا توصیههای زیر را جدی بگیرید تا سیستم شما آلوده به بدافزار نشود.
- قبل از هر چیزی شما میبایست یک آنتیویروس قدرتمند بر روی سیستم خود نصب کرده و همواره از آپدیت بودن آن اطمینان حاصل کنید. به عبارت ساده نداشتن آنتیویروس بر روی کامپیوتر همانند رانندگی کردن بدون داشتن بیمه بوده و هر زمانی امکان بروز مشکل وجود خواهد داشت. البته بسیاری از شرکتهای سازنده آنتیویروس در کشور ایران نمایندگی رسمی ندارند، اما خوشبختانه قدرتمندترین و سریعترین آنتیویروسهای جهان از دید موسسه مستقل av-comparatives یعنی Kaspersky و ESET به صورت رسمی در ایران حضور داشته و شما میتوانید لایسنس اورجینال این برنامهها را از طریق نمایندگان فروش آنها تهیه نمایید.
- امروزه یکی از راههای متداول انتقال بدافزارها از طریق ایمیل و یا شبکههای اجتماعی میباشد. افراد سودجو سعی میکنند تا با طراحی و ساخت ایمیلهای جذاب، شما را مشتاق به باز کردن و کلیک بر روی لینک یا دریافت فایلهای مختلف کنند. مثلا امکان دارد شما ایمیلی با این مضمون دریافت کنید :
کالاهای درخواستی شما آماده تحویل بوده و تنها منتظر تایید نهایی شما میباشد!
معمولا در این موارد نیز یک فایل Zip ،PDF و... ضمیمه پیام شده و یا لینکی حاوی فایل در داخل متن پیام ذکر شده است. در نظر داشته باشید که متداول ترین راه آلوده شدن سیستم به باج افزارها، از همین طریق میباشد و پس از دانلود و یا باز کردن این لینکها امکان دارد در عرض چندثانیه، تمامی فایلهای ارزشمندتان مورد حمله و آسیب جدی قرار بگیرد. بنابراین به هیچ عنوان ایمیلهای دریافتی از اشخاص و یا افراد ناشناس را باز نکنید. اگر هم ایمیل را باز کردید، هرگز اقدام به دانلود فایلهای ناشناس خصوصا سند و یا فایلهای فشرده نکنید.
- بسیاری از وبسایتهای موجود در اینترنت خصوصا سایتهای دانلود نرمافزارهای کرک شده، جعلی بوده و عموما به جای دانلود نرمافزار مورد نظر، انواع ویروسها و بدافزارها بر روی سیستم شما دانلود و نصب شده و سیستم شما را به صورت گسترده آلوده میکند. بنابراین همواره سعی کنید تا نرمافزارهای مورد نیاز خود را از طریق منابع معتبر نرمافزاری تهیه کنید که فاقد هرگونه فایل مخرب میباشند.
- اگر اطلاعات بسیار مهمی در کامپیوتر خود دارید، علاوه بر تهیه یک نسخه پشتیبان از اطلاعات بر روی هارد دیسک اکسترنال، داده های ضروری خود را نیز بر روی حافظه فقط خواندنی نظیر DVD رایت کنید. در نظر داشته باشید که باج افزارها تنها بر روی حافظههایی که امکان نوشتن اطلاعات دارند قادر به خراب کردن فایلها بوده و اگر اطلاعات شما بر روی حافظه فقط خواندنی نظیر DVD باشد، از آسیب این نوع بدافزار در امان خواهد بود.
در پایان به خاطر داشته باشید که نصب آنتی ویروس به تنهایی نمیتواند جلوی تمامی آسیبهای موجود در فضای اینترنتی را بگیرد، بنابراین خود شما نیز میبایست با رعایت موارد عنوان شده جلوی ویروسی شدن و ایجاد مشکلات متعدد برای سیستم خود را بگیرید. همچنین در حال حاضر هیچ راه حل کامل و درستی برای بازگردانی اطلاعات آسیب دیده توسط اکثر باج افزارها وجود نداشته و آلوده شدن برابر است با از دست دادن کلیه اطلاعات مهم شما، بنابراین سعی کنید با احتیاط بیشتری به فعالیت در دنیای مجازی بپردازید.